ინტერვალური ტრენინგი (HIIT)

ინტერვალური ტრენინგი ნიშნავს მაღალი და დაბალი ინტენსივობის მონაცვლეობას (მაგ: სპრინტი + მსუბუქი სირბილი/სეირნობა). მისი მთავარი მიზანია აერობულ ზღვარზე დარჩენა და მოკლე ხნით ანაერობულ ზონაში გადასვლა, რის შემდეგაც ორგანიზმი ისევ ბრუნდება აერობულ რეჟიმში.
აერობული ზღვარი ≈ მაქს. პულსის ~ 85%.
➤ რატომ მუშაობს ინტერვალური ვარჯიში
✔ 1. მეტაბოლიზმის მკვეთრი აჩქარება
HIIT-ის შესრულებისას სხეული ძირითადად იყენებს გლიკოგენს, მაგრამ ვარჯიშის დასრულების შემდეგ მეტაბოლიზმი 12–24 საათით რჩება მაღალი.
👉 ეს ნიშნავს დამატებით ენერგიის ხარჯვას ცხიმის სახით, მაშინ როცა ჩვეულებრივი აერობული ვარჯიშის დასრულების შემდეგ ცხიმის წვა ჩერდება.
✔ 2. კუნთის შენარჩუნება
აერობული ვარჯიში ხანგრძლივი ენერგომოხმარების გამო ხშირად იწვევს კუნთის კატაბოლიზმს, ხოლო HIIT — პირიქით, ინარჩუნებს და აძლიერებს კუნთს, რადგან იყენებს სწრაფ ბოჭკოებს (მაგ: სპრინტერი vs მარათონელი).
✔ 3. გულ–სისხლძარღვთა სისტემის გაძლიერება
HIIT ეფექტურად აუმჯობესებს გულის გამტარობას და სისხლის მიმოქცევას.
➤ ინტერვალური ვარჯიშის ძირითადი წესები
✔ სამედიცინო შემოწმება
თუ გაქვთ გულ-სისხლძარღვთა, წნევის ან სახსრების პრობლემა — ჯობია ექიმის კონსულტაცია.
✔ ინტერვალური ვარჯიშის სტრუქტურა
HIIT შედგება 5–15 ციკლისგან.
ერთ ციკლში:
- მაღალი ინტენსივობა – 6 წმ–დან 2 წთ-მდე
- დაბალი ინტენსივობა (აღდგენა) – მაღალს არ უნდა აჭარბებდეს
ვარჯიშის ჯამური დრო: 10–30 წუთი.
✔ დამწყებთათვის
- მაღალი ინტენსივობა: 5–15 წამი
- აღდგენა: 3–5-ჯერ მეტი
გამძლეობის ზრდასთან ერთად ინტერვალების სხვაობა თანდათან მცირდება.
✔ რამდენჯერ კვირაში
არაუმეტეს 3-ჯერ, დანარჩენ დღეებში – მსუბუქი კარდიო ან ძალისმიერი ვარჯიში.
გადაღლის ნიშნები:
- მაღალი პულსი დასვენების დროს
- მუდმივი დაღლა
- კუნთების მუდმივი ტკივილი
➤ პულსის კონტროლი
Max HR = 220 – ასაკი
ინტენსივობის ზონები:
- მაღალი ინტენსივობა: HRmax-ის 80–90%
- დაბალი: HRmax-ის 50–65%
ყურადღება: HIIT მოითხოვს გლიკოგენს →
დაბალ ნახშირწყლოვანი დიეტისას HIIT არასასურველია.
➤ ინტერვალური სირბილი — ტექნიკა
HIIT სირბილი წვავს მეტ კალორიას, ვიდრე თანაბარ ტემპში სირბილი, რადგან აჩქარებისას ენერგიის ხარჯი 2-3-ჯერ იზრდება, ხოლო მეტაბოლიზმი დასვენების დროსაც მაღალი რჩება.
დამწყებისთვის მარტივი სქემა:
- სწორი მონაკვეთი — მაღალი ინტენსივობა
- მოსახვევი — დაბალი ინტენსივობა/სეირნობა
👉 მიზნის მიხედვით ინტერვალები:
- ძალის განვითარება: 100–400 მეტრი
- გამძლეობა: 1–3 კმ-მდე ინტერვალები
➤ როდის არ შეიძლება ინტერვალური სირბილი
არ არის რეკომენდირებული, თუ გაქვთ:
- გულის/წნევის პრობლემები
- ხერხემლის ტკივილი
- 7+ კგ ზედმეტი წონა (საფრთხილოა სახსრებისთვის)
- ართროზი
- ბრტყელტერფიანობა
- მწვავე მუხლის/მთელი ქვედა კიდურის ტკივილი
👉 HIIT-ს სწორად შესრულების შემთხვევაში, ის არის ერთ-ერთი ყველაზე ეფექტური, დროის დამზოგველი და სხეულის ფორმებზე ძლიერ მოქმედი ვარჯიში.
📛 ავტორი: ირაკლი კენჭოშვილი / Tidanigym.ge
ნებართვის გარეშე კოპირება აკრძალულია.
✅ წყაროს მითითებით გაზიარება მისაღებია

