საჭიროა თუ არა კალორიების დათვლა?  

წონის კონტროლი მხოლოდ კალორიების დათვლით აღარაა ეფექტური და პრაქტიკული მიდგომა. თანამედროვე ნუტრიციოლოგია აჩვენებს, რომ

👉კალორიების რაოდენობაზე არანაკლებ მნიშვნელოვანია საკვების ხარისხი, შემადგენლობა და ორგანიზმის რეაქცია მასზე.

➤ რატომ არ არის კალორიების დათვლა პრაქტიკული?

თეორიულად კალორიების კონტროლი მარტივია, მაგრამ რეალურ ცხოვრებაში თითქმის შეუძლებელია:

• მომზადებული კერძის ზუსტი კალორიულობის დადგენა
• დახარჯული კალორიების ზუსტი გაზომვა
• თერმული დამუშავება ცვლის საკვების ენერგეტიკულ ღირებულებას
• კალორიების მექანიკური დათვლა ხშირად გვაძლევს მცდარ მონაცემებს და არ ასახავს რეალურ ენერგეტიკულ ბალანსს.

➤ კალორია ავტომატურად არ ნიშნავს ცხიმს

მიღებული კალორიები ყოველთვის არ გადაიქცევა ცხიმად — ეს დამოკიდებულია საკვებზე, ჰორმონებზე, აქტივობაზე და მეტაბოლურ პროცესებზე.

ორგანიზმში არ გროვდება „კალორიები“ — გროვდება ცხიმოვანი ქსოვილი. ცხიმის დაგროვება დამოკიდებულია:

• მიღებული ნუტრიენტების ტიპზე
• ჰორმონალურ პასუხზე (ინსულინი)
• ენერგიის ბალანსზე

👉 ერთი და იგივე კალორიულობის საკვები შეიძლება სრულიად განსხვავებულ შედეგს იძლეოდეს.

➤ მაკრონუტრიენტების განსხვავებული გავლენა

• ცილა — აქვს მაღალი თერმოგენული ეფექტი – TEF (ანუ ენერგიის 20–30% იხარჯება ათვისებაზე), ამცირებს მადას და იცავს კუნთს
• ნახშირწყლები — 5–10% TEF, სწრაფი ნახშირწყალი ზრდის ინსულინს
• ცხიმები — დაბალი TEF (~3%), ადვილად ინახება ცხიმის სახით

ცილა შეიძლება გარდაიქმნას ცხიმად მხოლოდ უკიდურეს პირობებში, ამიტომ იგი ყველაზე უსაფრთხოა ცხიმის დაგროვების მხრივ.

➤ გლიკემიური ინდექსი და ინსულინი

100 გრ. თეთრი პური და 100 გრ. ჭვავის პური ერთნაირი კალორიულობისაა, მაგრამ აქვთ სხვადასხვა გ. ი.:

• თეთრი პური იწვევს გლუკოზის მკვეთრ ზრდას
• იზრდება ინსულინის გამოყოფა
• ცხიმის დაგროვების რისკი მატულობს

👉ამიტომ კალორიების რაოდენობაზე მეტად მნიშვნელოვანია საკვების ჰორმონალური ეფექტი.

➤ ენერგოდეფიციტი და სხეულის შემადგენლობა

ცხიმის წვა ხდება ენერგოდეფიციტის პირობებში, მაგრამ:

• ცილის დეფიციტის
• ძალისმიერი ვარჯიშის არქონის
• ზედმეტად მკაცრი დიეტის დროს

👉ორგანიზმი კარგავს კუნთოვან ქსოვილსაც. ჩვენი მიზანი კი ცხიმის დაწვა და კუნთის შენარჩუნებაა.

➤ კალორიების დათვლის ალტერნატივა 

• წონის კონტროლი კვირაში ერთხელ უზმოზე
• კვების გამოსწორება
• საკმარისი ცილის მიღება
• სწრაფი ნახშირწყლების და ტრანსცხიმების შეზღუდვა

👉 თუ წონა მატულობს — შეამცირეთ მიღებული საკვების რაოდენობა ან შეცვალეთ შემადგენლობა.

✅ დასკვნა

კალორიების დეფიციტი აუცილებელია, მაგრამ ის არ არის საკმარისი პირობა!
გადამწყვეტია:

• რას ვჭამთ
• როგორ ვუთავსებთ პროდუქტებს
• როგორ რეაგირებს ორგანიზმი

👉კალორიების დათვლა კი არ არის მთავარი — მთავარია საკვების ხარისხი და ბალანსი.

📛 ავტორი: ირაკლი კენჭოშვილი / Tidanigym.ge

🚫 ნებართვის გარეშე კოპირება აკრძალულია.

✅ წყაროს მითითებით გაზიარება მისაღებია