კუნთის ზრდის ფაქტორები.

კუნთი შედგება უჯრედებისგან, ამ უჯრედებს ეძახიან ბოჭკოებს, ხოლო ბოჭკოებში არის მიოფიბრილები –რომლებიც შედგება კუმშვადი ძაფისებრი ცილისაგან. მიოფიბრილების დამოკლების შედეგად ხდება კუნთის დამოკლება და გამსხვილება, ანუ შეკუმშვა.

ბოჭკოში მიოფიბრილები არის ათასობით. ჩვენი ამოცანაა მათი რაოდენობის გაზრდა. რაც მეტი იქნება მიოფიბრილები, მით უფრო ძლიერი იქნება სპორტსმენი. მიოფიბრილების რაოდენობის ზრდასთან ერთად ხდება კუნთის ჰიპერტროფიაც.

მოდით ვნახოთ სწრაფ ბოჭკოებში რა ფაქტორები არსებობს მიოფიბრილების რაოდენობის გაზრდის.

პირველი ფაქტორი არის ამინომჟავები, ანუ თუ იღებთ ცოტა ცილას კუნთი არ გაიზრდება, თანაც ცილები უნდა იყოს სრულფასოვანი, ცხოველური წარმოშობის.

ჩვეულებრივ ადამიანს, რომელსაც უნდა მცირედით მაინც მოიმატოს კუნთური მასა ეს არის 1.5 გრ. 1 კგ. წონაზე, ხოლო სპორტსმენისთვის, რომელიც დღეში 2-ჯერ შეიძლება ვარჯიშობდეს, საჭიროა 2-3 გრ. ცილა.

შემდეგი ფაქტორი არის ჰორმონები. 

მთავარი ჰორმონის სეკრეცია, რომელიც ზრდის კუნთს, ხდება ჰიპოფიზში. ჰიპოფიზი კი ინტენსიურად მუშაობას და ზრდის ჰორმონის და ტესტოსტერონის გამოყოფას იწყებს მხოლოდ სტრესის დროს, როცა ვწევთ მძიმე წონას, ან როცა განვიცდით ძლიერ ტკივილს. ეს ხდება მაშინ, თუ თქვენი ენდოკრინული სისტემა ნორმაშია, ხოლო თუ გადაღლილია, ის ჰორმონებს აღარ გამოყოფს.

ვინც არ იღებს სტეროიდებს და ინტენსიურად ვარჯიშობს თვეების განმავლობაში, მისი ენდოკრინული სისტემა გადაიღლება და გადაიწვება. ნატურალური სპორტსმენისთვის არ შეიძლება მუდმივად მაღალი ინტენსიურობით და დიდი მოცულობით ვარჯიში. მათ უნდა გამოიყენონ დატვირთვების პერიოდიზაცია, როდესაც პერიოდულად იცვლება დატვირთვები.

შემდეგი ფაქტორი არის თავისუფალი კრეატინი. კუნთის ბოჭკოებში არის კრეატინფოსფატი, რომელიც ვარჯიშის დროს იშლება კრეატინად და ფოსფატად. ეს გამოთავისუფლებული კრეატინი მუშაობს როგორც ჰორმონი. კრეატინი და ჰორმონები მოქმედებენ უჯრედის დნმ–ზე და აიძულებს მიოფიბრილების მშენებლობას.

კიდევ ერთი ფაქტორი რაც მოქმედებს მიოფიბრილების ზრდაზე არის წყალბადის იონები.

ტესტოსტერონი, კრეატინი და წყალბადის იონები პირდაპირ დამოკიდებულია ვარჯიშზე. ვარჯიშით ჩვენ ვარღვევთ შინაგან წონასწორობას და ვაიძულებთ სისტემას გაზარდოს ან შეამციროს ეს ფაქტორები. მაგ. წყალბადის იონების ზედმეტი რაოდენობა ანადგურებს კუნთოვანი ბოჭკოების მიტოქონდრიებს, ანუ ზიანს გვაყენებს, ხოლო მისი ზომიერი რაოდენობა ეხმარება ჰორმონს გახსნას უჯრედის დნმ–ის ინფორმაცია და დაიწყოს ცილის სინთეზი.

რადგან ჩვენ უკვე ვიცით კუნთის ზრდის ძირითადი ფაქტორები (ეს არის – ამინომჟავები, ჰორმონები, თავისუფალი კრეატინი და წყალბადის იონები), რომლებიც აიძულებენ უჯრედებს ააშენონ ახალი მიოფიბრილები, ჩვენ შეგვიძლია მოვიფიქროთ ვარჯიშის ისეთი მეთოდები, რომლებიც იმოქმედებენ ამ ფაქტორებზე.

კუნთის შეკუმშვის ინტენსიურობა/ვარჯიშის ინტენსიურობა/ვარჯიშის ხანგრძლივობა/დასვენების ინტერვალი/გამეორებების რაოდენობა/მისვლების რაოდენობა/ვარჯიშის რაოდენობა კვირაში