სიმსუქნის მთავარი მიზეზი. შეშუპება. წყალ-მარილოვანი ბალანსი.

შეშუპება ხშირად ეშლებათ სიმსუქნეში. ამის გამო იცავენ დიეტებს, იწყებენ ვარჯიშს, თუმცა მაინც ვერ იკლებენ. ამიტომ, ვისაც აქვს ზედმეტი წონა და ვერ იკლებს, შეიძლება აქვს შეშუპება და არა სიმსუქნე.

წყალ–მარილოვანი ბალანსი.

წყალ – მარილოვანი ბალანსი – ორგანიზმში შესული და მისგან გამოყოფილი წყლისა და მარილების რაოდენობებს შორის შეფარდებაა.

მოდით გავერკვეთ შეშუპების წარმოქმნის მექანიზმში თევზის დამარილების მაგალითზე.

როცა თევზს ამარილებენ, მას აყრიან მარილს, რომელიც შეიწოვს სითხეს თევზიდან, თევზი თანდათანობით შრება და მარილი იჟღინთება წყლით.

ამ შემთხვევაში მოქმედებს დიფუზია, როცა სისტემა ცდილობს შეინარჩუნოს წონასწორობა. თევზში არის მარილი და როდესაც მას გარედან დავაყარეთ მარილი, აღმოჩნდა, რომ თევზში არის მცირე მარილი და ბევრი წყალი, ხოლო გარეთ არის ბევრი მარილი და ცოტა წყალი. ნებისმიერი სისტემა ცდილობს შეინარჩუნოს წონასწორობა, შედეგად წყალი, მიემართება იქ სადაც წყალი ნაკლებია, ხოლო მარილი მიემართება იქ სადაც მისი კონცენტრაცია ნაკლებია, რათა სისტემა გათანაბრდეს. 

ჩვენი უჯრედები შემოსაზღვრულია მემბრანათი, რითაც გამოყოფილია უჯრედებსშორისი ნივთიერებისგან. მემბრანა რეცეპტორების საშუალებით ატარებს შაქრებს, მარილებს, ვიტამინებს, მინერალებს, სხვა რამე კი ვერ მოხვდება უჯრედში მემბრანას რეცეპტორების გარეშე, გარდა წყლისა. ეს გავს თევზის დამარილებას.

თუ უჯრედებსშორის ნივთიერებაში მარილი იქნება მეტი, ვიდრე უჯრედში, მაშინ უჯრედიდან წყალი გამოვა გარეთ, რათა მარილის კონცენტრაცია უჯრედებსშორის ნივთიერებაში და უჯრედში გაათანაბროს. შედეგად უჯრედი შეიკუმშება.

თუ უჯრედში მარილი მეტია, ვიდრე უჯრედებსშორის ნივთიერებაში, მაშინ წყალი შედის უჯრედში და ათანაბრებს მარილის კონცენტრაციას. ამ შემთხვევაში უჯრედი იწყებს შეშუპებას სითხისაგან. სწორედ ამიტომ ყოფილა გარდაცვალების შემთხვევები ბევრი სასმელი წყლის, ან გამოხდილი წყლის დალევისგან. უჯრედები იწყებენ შეშუპებას და გასკდომას, რაც იწვევს სიკვდილს. თუ ჩააგდებთ ხორცს გამოხდილ წყალში, ხორცი გაიბერება და მოიმატებს მასაში.

სწორედ ამიტომ ნებისმიერ წამალს ხსნიან არა გამოხდილ წყალში არამედ ფიზიოლოგიურ ხსნარში (9%-იანი მარილის ხსნარი), რომელშიც მარილი იმდენია, რამდენიც უჯრედებში.

რატომ არის 9%-იანი მარილის ხსნარი აუცილებელი ჩვენთვის.

ნერვული ელექტრული იმპულსებისთვის იქმნება პოტენციალთა სხვაობა, კალიუმისა და ნატრიუმის იონების კონცენტრაციის ცვლილებით. თუ არ შევჭამთ მარილს (მარილინატრიუმის ქლორიდია), სხეული აღარ დაგვემორჩილება, დაგვეწყება კრუნჩხვები, რაც ხშირად ემართებათ სპორტსმენებს გამოშრობისას, იმიტომ რომ კალიუმის და ნატრიუმის ნაკლებობისას უარესდება ნერვული იმპულსების გამტარობა. ჩონჩხის კუნთების კრუნჩხვებთან ერთად ჩვენ გვეწყება გლუვი, უნებლიე კუნთების სპაზმები, უნებლიე კუნთია გულის კუნთი, რომელიც იღებს ნერვულ იმპულსს და თუ არ გვექნება საკმარისი რაოდენობით ნატრიუმი და კალიუმი, დაგვეწყება გლუვი კუნთების კრუნჩხვები, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს გულის შეტევა. ამის თავიდან ასაცილებლად სხეული გამოყოფს ჰორმონებს ალდოსტერონი და ვაზოპრესინი, ისინი არეგულირებენ წყალ-მარილოვან ბალანსს. ჩვენ სიცოცხლეს, რომ არ დაემუქროს საფრთხე, ორგანიზმი ამცირებს ნატრიუმის, კალიუმის და სხვა ელექტროლიტების  დაკარგვას შარდთან და ოფლთან ერთად, ამისათვის ის აკავებს წყალს ორგანიზმში. მიკროელემენტების გარდა შარდთან და ოფლთან ერთად ორგანიზმიდან აღარ გამოდის მავნე ნივთიერებები, ტოქსინები, რაც იწვევს  შეშუპებას.

როგორ აღმოვაჩინოთ შეშუპების ნიშნები.

ვინც მოცულობაში დიდია და წონა პატარა აქვს, ან გამხდარია და წონა დიდი აქვს აქ უეჭველი შეშუპებაა.

2. თუ ადამიანს აქვს მსუქანი ხელები, მაჯები, თითები, ფეხის წვივები, ტერფები ე.ი. აქვს შეშუპება, რადგან ცხიმი ამ ადგილებში არ გროვდება.

ცხიმოვანი ქსოვილიც აკავებს სითხეს. ის ნაწილობრივ შედგება შეშუპებისგან. თუ ცხიმი არის წყლოვანი, თანთალა, მაშინ ეს არის შეშუპება, ნამდვილი ცხიმი არის მკვრივი. თუ ცხიმი არის უფორმო ესეც შეშუპებაა. როცა კანზე თითის დაჭერით რჩება პატარა ორმო, ეს შეშუპებაა.

ქალებში ცელულიტიც შეშუპებაა, თუ თქვენ საღამოს გისივდებათ თითები და გიჭირთ ფეხსაცმლის გახდა, ესეც შეშუპებაა.

ასევე წონის მოკლე დროში ცვალებადობა. თუ გოგონა დილით იწონიდა 50 კილოგრამს და საღამოს 53 კგ. ის თვლის რომ შეჭამა ტკბილი და მოიმატა ცხიმი, რაც შეუძლებელია, რადგან ერთ დღეში 3 კილო საკვებს გოგო ვერ შეჭამდა. ასევე შეუძლებელია კუნთოვანი მასის მომატება მცირე დროში.

ბბ-ებს გონიათ რომ სტეროიდების მერე მოიმატეს კუნთური მასა 5 კგ. ან მეტი, მაგრამ აქაც შეშუპებაა. ძირითადი ნაწილი არის წყლის შეკავება. კრეატინიც გროვდება უჯრედში, ის მეტია იქ ვიდრე უჯრედებსშორის ნივთიერებაში და წყალი მიემართება უჯრედში კრეატინის გასაზავებლად, ამიტომ კუნთები იბერება. 

ის თუ როგორ ავიცილოთ თავიდან შეშუპება იხილე სტატიის გაგრძელებაში.