ნატრიუმი.
ნატრიუმი საჭიროა ორგანიზმში სითხის ბალანსის შესანარჩუნებლად, რადგან იგი აკავებს წყალს. ნატრიუმის შემცველობაზეა დამოკიდებული ნერვული ფუნქციების რეგულირება და კუნთების შეკუმშვა.
ჰიპერნატრიემია სისხლში ნატრიუმის სიჭარბეა, ჰიპერნატრიემია შესაძლოა გამოიწვიოს:
წყლის არაადეკვატურმა მოხმარებამ;
ძლიერმა დეჰიდრატაციამ;
სითხის უხვმა კარგვამ, მაგ. გახანგრძლივებული ღებინების, დიარეის, ოფლიანობის ან სასუნთქი სისტემის პათოლოგიის გამო;
ზოგიერთი მედიკამენტით, მაგალითად, კორტიკოსტეროიდებით მკურნალობამ.
სისხლში ჰიპერნატრიემიის სიმპტომებია:
გადაჭარბებული წყურვილის შეგრძნება;
ძილიანობა,
გადაჭარბებული დაღლილობის შეგრძნება და ენერგიის დაქვეითება;
დაბნეულობა;
კრუნჩხვა.
ჰიპონატრიემია, სისხლში ნატრიუმის ნაკლებობა გამოწვეულია:
ოფლიანობის შედეგად ჭარბი სითხის დაკარგვით;
ღებინებითა და დიარეით;
ცუდი კვებით;
ალკოჰოლზე დამოკიდებულებით;
ჰიპერჰიდრატაციით;
ფარისებრი ჯირკვლის, ჰიპოთალამუსის ან თირკმელზედა ჯირკვლის პათოლოგიით;
ღვიძლის, გულისა და თირკმლის უკმარისობით;
დიურეტიკებისა და კრუნჩხვის საწინააღმდეგო პრეპარატების მიღებით;
ჰიპონატრიემიის სიმპტომებია:
ძილიანობა,
დაბნეულობით;
სისუსტით;
შეშუპებით;
გულისრევითა და ღებინებით;
თავის ტკივილით;
გაღიზიანებადობით;
კუნთების სისუსტითა და სპაზმით;
კრუნჩხვით.
როგორ შევივსოთ მარაგი:
ჰიპონატრიემიის შემთხვევაში დაამატეთ საკვებს მეტი მარილი და ისე მიირთვით.
წყლით ინტოქსიკაცია (ჰიპონატრიემია)
როცა გარეთ ცხელა ან ინტენსიურად ვარჯიშობთ, დაკარგული სითხის აღსადგენად ბევრი წყალი უნდა სვათ. ეს მართალია, მაგრამ ერთბაშად ბევრი სითხის მიღება სახიფათოა ჯანმრთელობისთვის, რადგან შესაძლოა, სისხლში ნატრიუმის დონის დაქვეითება გამოიწვიოს: სხეულში სითხის ოდენობა მკვეთრად იმატებს, ნატრიუმისა კი არ იცვლება და სითხეში მისი კონცენტრაცია იკლებს. ჭარბი წყალი სისხლიდან უჯრედებში გადადის და ვითარდება შეშუპება, რომელიც შესაძლოა სიცოცხლისთვის საშიში აღმოჩნდეს.
ასეთი რამ უმეტესად სპორტსმენებს ემართებათ. საქმე იმაშია, რომ ვარჯიშის დროს თირკმელების მუშაობის ინტენსივობა იკლებს, რადგან სისხლი დიდი რაოდენობით მიედინება გულისა და სხვა კუნთებისკენ, რომლებიც ამ დროს გაძლიერებულად მუშაობს.
წყლით ორგანიზმის ადეკვატური გაჯერება მნიშვნელოვანია, როგორც ვარჯიშის დაწყების წინ, ისე ვარჯიშის პროცესში და დამთავრების შემდეგ. სვით წყალი მთელი დღის განმავლობაში; ვარჯიშის დროსაც შეგიძლიათ მიიღოთ 0.5 ლ-მდე წყალი.
წყლის მიღებისას გასათვალისწინებელია ვარჯიშის ინტენსივობა, ხანგრძლივობა და გარემო, სადაც ვარჯიშობთ.
თუ ვარჯიში 1საათზე მეტხანს გრძელდება, სასურველია მიიღოთ სპორტული სასმელები, რომლებიც გაჯერებულია შაქრითა და ელექტროლიტებით (ნატრიუმითა და კალიუმით).
იხელმძღვანელეთ წყურვილის გრძნობით. თუ გწყურიათ, დალიეთ მეტი წყალი.