როგორ უნდა მივიღოთ ბცაა და პროტეინი ვარჯიშამდე.

მოდით ჯერ ვნახოთ რით განსხვავდებიან ერთმანეთისგან ბცაა და პროტეინი. ჩვენი კუნთები შედგება 20 ამინომჟავასგან, აქედან 8 შეუცვლელია და მას ვიღებთ საკვებიდან. შრატის იზოლატი შეიცავს ყველა 20 ამინომჟავას, ხოლო ბცაა-ში არის მხოლოდ 3 შეუცვლელი ამინომჟავა – ლეიცინი, იზოლეიცინი და ვალინი. კუნთების 35% შედგება ბცაა-სგან. ბცაა იშლება კუნთებში, ამიტომ როცა ინტენსიურად ვვარჯიშობთ ორგანიზმი ცილებს შლის ამინომჟავებად სწორედ ამ 3 შეუცვლელი ამინომჟავიდან ენერგიის მიღებისთვის.

ორგანიზმი ცილებს ვერ ითვისებს მიღებისთანავე, ჯერ საჭმლის მონელებისას ფერმენტების დახმარებით ცილა წინასწარ უნდა დავშალოთ ამინომჟავებამდე, რომელთა გამოყენებაც უკვე ორგანიზმს შეუძლია.

ჩვენ გვაქვს ვეგეტატიური ნერვული სისტემა, რომელიც შედგება სიმპათიკური და მისი თანამგზავრი პარასიმპათიკური ნაწილებისაგან. ისინი არეგულირებენ შინაგანი ორგანოების მოქმედებას, ნივთიერებათა ცვლას. სიმპათიკური და პარასიმპათიკური ნაწილების მოქმედება ურთიერთსაწინააღმდეგოა, მაგ. სიმპათიკური ნერვული სისტემა ახშირებს გულის მუშაობას, პარასიმპათიკური კი თრგუნავს მას. სიმპათიკური ნაწილი პასუხს აგებს ადრენალინის გამოყოფაზე, ყველანაირ დაძაბვაზე, ვარჯიშზე, ხოლო პარასიმპათიკური ნაწილი დასვენებაზე, მოდუნებაზე, ძილზე და საჭმლის მონელებაზე. 

პრობლემა იმაშია, რომ როცა ვიღებთ საკვებს, აქტიურდება პარასიმპათიკური ნაწილი, რომელიც ჩართავს საჭმლის მონელების სისტემას და თუ ამ დროს დავიწყებთ ვარჯიშს, ავტომატურად ჩაერთვება სიმპათიკური ნაწილი, რომელიც პასუხს აგებს ვარჯიშზე და შესაბამისად პარასიმპათიკური ნაწილის მოქმედება ჩაცხრება და ცილები რომლის გადამუშავებაც ვერ მოასწარით რჩება კუჭში და ვერ იღებთ საჭირო ამინომჟავებს. ა. გ. თუ გვინდა გამოვიყენოთ შრატის პროტეინი, ის უნდა მივიღოთ 30-40 წუთით ადრე, სანამ დავიწყებთ ვარჯიშს, რათა მანამდე მომნელებელმა სისტემამ მოასწროს პროტეინის გადამუშავება.

ვნახოთ რა მოხდება ბცაა–ს შემთხვევაში. ბცაა არის 3 შეუცვლელი ამინომჟავა უკვე თავისუფალ ფორმაში და იმისათვის რომ ორგანიზმმა ისინი აითვისოს, მას არ სჭირდება საჭმლის მონელების პროცესის გაშვება, ამინომჟავები მიღებისთანავე შეიწოვება სისხლში და ტრანსპორტირდება იმ კუნთებში, სადაც მოხდება მათი გამოყენება. ანუ არ ჩაერთვება პარასიმპათიკური ნაწილი, ბცაა-ს არ სჭირდება მონელება, ის უკვე თავისუფალ ფორმაშია და მეტაბოლირდება უშუალოდ კუნთებში. მძიმე ფიზიკური დატვირთვის დროს ორგანიზმს აღარ დასჭირდება ამ 3 ამინოს მისაღებად კუნთების დაშლა. მაშასადამე, თუ ჩვენ ვარჯიშის დროს მივიღებთ ბცაა–ს, ჩვენ დავიცავთ კუნთებს კატაბოლიზმისგან.

გამოდის რომ პროტეინი უნდა მივიღოთ ვარჯიშამდე 30-40 წთ. ადრე, ან ვარჯიშის მერე, ხოლო ბცაა შესაძლებელია მივიღოთ ვარჯიშამდეც, ვარჯიშის დროსაც და ვარჯიშის მერეც.