რა არის და რატომ ჩნდება სქოლიოზი.

სქოლიოზი ყალიბდება ბავშვის ზრდასთან ერთად, როცა ძვლები და კუნთები არათანაბრად ვითარდება, ძვლების ზრდასთან ერთად ჩამორჩება კუნთის განვითარება. ეს გამოწვეულია იმით, რომ ბავშვი არ ვარჯიშობს და კუნთები არ ვითარდება. კუნთების დისბალანსი ხრის ხერხემალს სხვადასხვა მხარეს. სქოლიოზთან ბრძოლა ეფექტურია ბავშვის პუბერტატულ პერიოდამდე – მომწიფების ასაკამდე, სანამ ბავშვის ხერხემალი ელასტიურია. 16-18 წლის ასაკში ზომების მიღება უკვე დაგვიანებულია.  

თუ ბავშვის გარდატეხის ასაკამდე (დაახლებით 12-13 წ-მდე) არ მივიღებთ ზომებს, სქოლიოზი თანდათან გადადის ოსტეოქონდროზში. ხერხემალი კარგავს ელასტიურობას, ძალას, მოძრაობის ამპლიტუდას, ხერხემალზე ჩნდება ოსტეოფიტები/ართროზები და იწყება ხერხემლის დაბერება. 22 წლის შემდეგ ოსტეოქონდროზი სხვადასხვა ფორმით აქვს მოსახლეობის 80%.

სქოლიოზი და ოსტეოქონდროზი ერთმანეთთან პირდაპირ კავშირშია. სქოლიოზი იწვევს ოსტეოქონდროზს, ოსტეოქონდროზი არის ხერხემლის დაბერება, იწყება ცვეთა, ჩნდება პროტრუზიები, თიაქარი. სქოლიოზი იწვევს ტკივილს ხერხემალში. კორსეტის ტარება მავნებელია, რადგან იწვევს კუნთების ატროფიას და ხერხემლის უფრო მეტად გამრუდებას.

სქოლიოზზე მოქმედებს ტერფი, ზურგი, მუცელი, ხელები და ფეხები. სქოლიოზი აქვთ ტანმოვარჯიშეებსაც და მოცეკვავეებსაც, რადგან მათ აქვთ ასიმეტრიული დატვირთვები, სტატიკური პოზები და არ აქვთ საერთო ფიზიკური მომზადება. ზოგიერთი სპეციალისტის აზრით ასიმეტრიული ვარჯიშებით სქოლიოზი არ სწორდება, საჭიროა ხერხემლის გაწელვა ღერძის გასწვრივ.

თუ მოზარდი დაკავებულია საერთო ფიზიკური განვითარებით, მას შეუძლია აიცილოს თავიდან ოსტეოქონდროზი. ამიტომ სქოლიოზთან და ოსტეოქონდროზთან ბრძოლის ყველაზე ეფექტური მეთოდია ფიზიკური ვარჯიშები.

წარმოგიდგენთ რამოდენიმე ეფექტურ ვარჯიშს:

1. შვედურ კედელზე ჩამოკიდებული ფეხების აწევა თავს ზევით და ჩამოშვება.

ეს ვარჯიში წელავს ხერხემალს და არ აზიანებს მალებს. ვარჯიში გააკეთეთ ყოველდღე 10-20 გამეორება. ვისაც უჭირს ამ ვარჯიშის შესრულება, ან არ აქვს შვედური კედელი, შეუძლია ეს ვარჯიში გააკეთოს იატაკზე დაწოლილმა.

2. ზურგზე დაწოლილ მდგომარეობაში ფეხების აწევა თავს უკან და ჩამოშვება.

ზურგზე დაწოლილ მდგომარეობაში უკან წაიღეთ ხელები და ჩაჭიდეთ რაიმე საყრდენს. დაიწყეთ ტანის აწევა და მიიტანეთ ფეხები თავს უკან. სასურველია ფეხები იყოს გამართული.

ამ ვარჯშით იწელება ხერხემალი და ფეხები.

სქოლიოზის დროს აქვთ სუსტი ხელები და ფეხები. ზურგის კუნთებთან ერთად უნდა ავარჯიშოთ ხელის და ფეხის კუნთებიც.

3. იოგების ვარჯიში სამკუთხედი.

ფეხები დადგით განზე, ნელა გადაიხარეთ ჯერ ერთ მხარეს, თანდათან ხელები შეახეთ ტერფებს, მერე ხელისგულები იატაკს, გაიმართეთ და იგივე გაიმეორეთ მეორე მხარეს. ბოლოს გადაიხარეთ წინ, თითები მოკიდეთ ქუსლებს და ეცადეთ თავი გაყოთ ფეხებს შორის. შეიძლება თავიდან არ გამოგივიდეთ, მაგრამ რეგულარული ვარჯიშით თანდათან აღდგება ხერხემლის და ფეხების ელასტიურობა, რომელიც იკარგება ისტეოქონდროზის გამო. ოსტეოქონდროზი არის კუნთების და სახსრების გაუხეშება, ელასტიურობის დაკარგვა. იოგების, უშუისტების ვარჯიშები მიმართულია კუნთების ელასტიურობის და სახსრების მოქნილობის შენარჩუნებაზე.

4. ფეხების წოლჭიმი.

სატრენაჟორო დარბაზში შეიძლება გააკეთოთ ფეხების წოლჭიმი, რომელსაც ხშირად კრძალავენ ექიმები. შეიძლება გაგიკვირდეთ, მაგრამ ეს ვარჯიში ასწორებს მენჯებს, სავარჯიშო წონა არ უნდა იყოს საკუთარ წონაზე მეტი, გამეორება 50-მდე.

5. ჰორიზონტალური ბლოკის მოზიდვა.

ეს ვარჯიში წელავს ზურგს, გამართული ზურგით ვიხრებით წინ და მოვდივართ უკან.